TRZYDZIEŚCI TRZY HERBACIANE PRZEDMIOTY (1/3)

Do parzenia herbaty w pełni wystarcza jedna szklanka lub zwykła miska, ale nie wszyscy jesteśmy wędrownymi mnichami bez żadnego mienia. Przygotowanie herbaty można sobie ułatwić i umilić przeróżnymi akcesoriami! Zdecydowana większość z tych przedmiotów jest opcjonalna, każdy jednak jest na swój sposób użyteczny. Opisałem jedynie tradycyjne chińskie przybory, tak więc na liście nie znalazł się stoper, termos, termometr i waga, ani nawet głośnik, z którego płynie słynna „Rozmowa rybaka z drwalem” w wykonaniu mistrza Lin Yourena, rzecz moim zdaniem niezbędna.

1. 茶盘 Chapan (herbaciana deska) – oto scena, na której odbywa się spektakl parzenia herbaty. Deska, najczęściej drewniana, skrywająca pod sobą tacę, do której spływać może cała rozlewana i wylewana woda. Jeśli chcemy parzyć herbatę wielokrotnie, studząc wodę, rozgrzewając ceramikę i przelewając napar między naczyniami, chapan staje się dobrem koniecznym. To przedmiot nie tylko praktyczny, nadaje on również kontekst, łączy wszystkie przedmioty w jeden herbaciany krajobraz i wyznacza jego granice.
   
   

2. 茶船 Chachuan (łódź herbaciana) – ceramiczny odpowiednik herbacianej deski, okrągła miska z piedestałem, wynoszącym naczynia ponad wylaną wodę. Pełni tę samą funkcję co chapan, jest jednak znacznie mniejszy — mieści na sobie tylko czajnik, czasem również malutkie czareczki. Nadaje się więc do bardziej minimalistycznego podejścia, do eleganckiego przygotowania herbaty delikatnymi ruchami, bez chlapania wszędzie wodą.
   
   

3. 茶杯 Chabei (czarka) – czarki mogą mieć przeróżne kształty i formy. W tych wysokich i wąskich herbata pachnie wyraźniej, zaś w szerokich i płytkich szybciej się studzi. Malutkimi czareczkami można poczęstować liczniejsze grono, a większe pozwalają na rozgrzanie herbatą całego gardła. Niezależnie od rozmiaru mówi się, że czarkę należy opróżnić trzema łykami: pierwszy łyk dla myśli, drugi łyk dla ciała, trzeci łyk dla duszy.
   
   

4. 茶碗 Chawan (miska na herbatę) – od czarki różni się rozmiarem. Czarkę można chwycić trzema palcami, chawan zajmuje całą dłoń — a często chwyta się go dwoma. Chawan już sam w sobie nadaje się do parzenia herbaty: żadnego przelewania! Po prostu wsyp liście, zalej wodą i pij. Niech sitkiem staną się twoje zęby lub wargi.
   
   

5. 茶壺 Chahu (czajnik) – o czajnikach można opowiadać godzinami. Ich materiał, wiek, kształt, rozmiar i nawet przebyte przez nie doświadczenia wpływają na smak herbaty. Czajnik nadaje wszystkiemu rytm, decyduje o charakterze herbacianej sesji. To najbardziej centralny element herbacianej sceny, bijące serce ceremonii.
   
   

6. 盖碗 Gaiwan (miska z pokrywką) – zamiast czajnika można posłużyć się bardziej uniwersalnym naczyniem — miseczką z wieczkiem, które podczas przelewania odchyla się delikatnie w dół, tak aby napar mógł wydostać się na zewnątrz, zostawiając liście w środku. Gaiwany słyną z tego, że parzą początkującym palce! Odpowiedni chwyt rozwiązuje ten problem — gaiwan można złapać całą dłonią, kciukiem trzymając czubek pokrywki, a resztą dłoni sam spód, bądź też trzymać trzema palcami, kciukiem i środkowym chwytając brzegi ścianek, a zgiętym palcem wskazującym przytrzymując pokrywkę.
   
   

7. 茶海 Chahai (morze herbaty) – szklany lub ceramiczny zlewak, nazywany również „kubkiem sprawiedliwości” (Gongdaobei). Pozwala na równomierny rozdział mocy naparu: gdyby polewać bezpośrednio z czajnika do czarek, pierwsza osoba otrzymałaby herbatę delikatniejszą od ostatniej. Przydaje się również do chłodzenia wody oraz — jeśli jest szklany — pozwala na wspólne podziwianie naparu.
   
   

8. 茶荷 Chahe (lotos do prezentowania herbaty) – ceramiczny talerzyk o kwiecistym kształcie, który służy do prezentacji liści. Biała porcelana podkreśla ich piękno, uwypuklając każdy szczegół.
   
   

9. 茶布 Chabu (herbaciany obrus) bądź 桌布 zhoubu – jeżeli herbata ma krajobraz, to chabu jest jego trawą. Ten długi i piękny materiał rozwija się na ziemi, skałach lub stole, by postawić na nim chapan i czarki lub — w przypadku „suchego parzenia” — wszystkie przedmioty, najlepiej na odpowiednich podstawkach. Chabu nadaje herbacie pozaświatowej powagi, wynosi akt jej picia w sferę odświętnej ceremonii. Niezawodnie wprowadza schludność, powagę, ład i skupienie. Inną odmianą zhoubu jest 桌旗 zhouqi, elegancki wąski wąż materiału przechodzący przez sam środek stołu. 
   
   

9. 杯垫 Beidian (podstawka pod czarkę) – podstawki nie tylko chronią stoły przed śladami po herbacie, organizują również przestrzeń — dzięki nim każdy wie gdzie odstawić czarkę. Odkładając ją czujemy i słyszymy naturę podłoża: glina, bambus, drewno i metal zapewniają zupełnie różne wrażenia!
   
   

11. 茶巾 Chajin (ściereczka) – każdy rozlewa herbatę! Ściereczki, z praktycznych przyczyn, najczęściej mają ciemny kolor.
    
    
    
    

To dopiero pierwsza część, przed nami dwie kolejne, bardziej zaskakujące.
Napisałem ten artykuł w marcu 2021 roku, wrzucam teraz, po ponad dwóch latach.
Obiecuję, że na kolejne części nie będzie trzeba czekać tak długo!

Instagram // Facebook autora
W razie pytań pisz! Zawsze chętnie rozmawiam o herbacie :​​)